ប្រែសម្រួល៖ ស-សម្បត្តិ

នៅក្នុងសង្គ្រាមមួយដែលគ្រប់គ្រងដោយភាពមិនប្រាកដប្រជា មានមនុស្សតិចតួចណាស់ដែលស្មានថា ឆ្នាំទីបួននៃសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែននឹងធ្វើឱ្យមានសំណួរយ៉ាងខ្លាំងអំពីសន្តិសុខទ្វីបអឺរ៉ុបទាំងមូល។

គោលការណ៍មូលដ្ឋានបំផុតបានបាក់ស្រុតនៅក្នុងសង្គ្រាមនេះ។ ស្ថានភាពមហាអំណាចយោធារបស់រុស្ស៊ីបានចុះខ្សោយ ហើយក្រុមជិតស្និទ្ធរបស់ក្រឹមឡាំងបានឆ្លងផុតការបះបោរមួយ។ ដ្រូនបានផ្លាស់ប្តូរសង្គ្រាមជាអចិន្ត្រៃយ៍ និងធ្វើឱ្យឃ្លាំងរថក្រោះស្ទើរតែគ្មានប្រយោជន៍។

សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្លាស់ប្តូរពីជាអ្នកផ្តល់ជំនួយប្រកបដោយសីលធម៌ ទៅជាអ្នកប្រមាញ់ធនធានរបស់ក្រុងគីវដោយផ្អែកលើការដោះដូរ។ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនបានរស់រានមានជីវិត ប៉ុន្តែឥឡូវនេះត្រូវដោះស្រាយជាមួយនឹងការបកស្រាយឡើងវិញនៃព្រឹត្តិការណ៍ដែលផ្សព្វផ្សាយដោយសេតវិមានដែលកាលពីមួយខែមុននេះជាអ្នកគាំទ្ររឹងមាំរបស់គាត់។

ទោះបីជាអាចជាការនិយាយដោយមិនគិតគូរ ឬដោយចៃដន្យក្តី ការអះអាងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក ភីធឺ ហេកសេត នៅទីក្រុងប្រុចសែល ដែលថាសហរដ្ឋអាមេរិកលែងជាអ្នកធានាសន្តិសុខអឺរ៉ុបទៀតហើយ បានផ្លាស់ប្តូរបទដ្ឋានអស់រយៈពេល៨០ឆ្នាំនៅលើទ្វីបនេះ។ ប្រហែលជាការបំភិតបំភ័យដើម្បីបង្កើនការចំណាយផ្នែកសន្តិសុខអឺរ៉ុប ប៉ុន្តែអ្នកមិនអាចបំភិតបំភ័យក្នុងសន្តិសុខនុយក្លេអ៊ែរបានទេ។

ក្រឹមឡាំងនឹងបានឮអំពីភាពខ្សោយនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពឆ្លងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក ហើយនឹងរៀបចំផែនការទៅតាមនោះ។ ក្នុងប្រយោគតែមួយ ហេកសេតបានបំប្លែងជម្លោះដែលទីក្រុងមូស្គូត្រូវបានបន្ទាបបន្ថោក និងអាម៉ាស់អស់រយៈពេលបីឆ្នាំ ទៅជាការរៀបចំឡើងវិញដ៏វឹកវរនៃសន្តិសុខទ្វីប ដែលទីក្រុងមូស្គូអាចគ្រប់គ្រងទៅទិសខាងលិចរបស់ខ្លួន។

អឺរ៉ុបបានចាត់ទុកការធានាសន្តិសុខរបស់អាមេរិកជារឿងធម្មតាអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍ ហើយឥឡូវនេះកំពុងប្រញាប់ប្រញាល់ស្រមៃពិភពលោកដោយគ្មានវា ខណៈពេលដែលបង្ហាញថាខ្លួននៅតែគាំទ្រអ៊ុយក្រែនយ៉ាងរឹងមាំ និងទាមទារឱ្យសន្តិភាពណាមួយត្រូវតែមានយុត្តិធម៌។ ប្រធានគោលនយោបាយការបរទេសសហភាពអឺរ៉ុប កាយ៉ា កាឡាស បានប្រាប់ CNN កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ការប្រញាប់ប្រញាល់ទៅរកកិច្ចព្រមព្រៀងមិនល្អ “នឹងគ្រាន់តែជួយលើកទឹកចិត្តពួកផ្តាច់ការទូទាំងពិភពលោក”។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា សមាជិកភាពណាតូគឺជា “ការធានាសន្តិសុខដ៏រឹងមាំ និងថោកបំផុត” ហើយថា “ជំនួយដល់អ៊ុយក្រែនមិនមែនជាការសប្បុរសទេ វាជាការវិនិយោគលើសន្តិសុខរបស់យើង”។

ដោយទីក្រុងមូស្គូជាប់រវល់នៅអ៊ុយក្រែន សន្តិសុខនៃទ្វីបអឺរ៉ុបទូលំទូលាយគឺជាការជជែកគោលនយោបាយមិនច្បាស់លាស់នាពេលនេះ – ជាការរំខានដែលមិនចង់បាននៅពេលប្រៀបធៀបជាមួយនឹងភាពរន្ធត់ប្រចាំថ្ងៃដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៃការប្រយុទ្ធជាក់ស្តែង។ បន្ទាប់ពីសប្តាហ៍នៃការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមយ៉ាងសកម្ម និងការទូតតាមរយៈមីក្រូហ្វូនដ៏តានតឹង ការប្រយុទ្ធដ៏គួរឱ្យរន្ធត់នេះបានរលាយបាត់ទៅក្នុងផ្ទៃខាងក្រោយ។ ប៉ុន្តែភាពរន្ធត់ធ្ងន់ធ្ងរនេះគឺជាការពិត។

មេបញ្ជាការក្រុមអ៊ុយក្រែនម្នាក់ដែលបម្រើការនៅក្នុងតំបន់ឃឺស្គ របស់រុស្ស៊ី បាននិយាយថា កងទ័ពរបស់គាត់ត្រូវជីកជ្រកកន្លែងថ្មីជាទៀងទាត់នៅក្នុងដីកក ដោយសារពួកគេត្រូវបានគេកំណត់គោលដៅយ៉ាងត្រឹមត្រូវដោយរលកនៃដ្រូនរុស្ស៊ី។ “ខ្ញុំមិនពិតជាជឿលើការបញ្ចប់សង្គ្រាមឆាប់ៗ ឬសន្តិភាពជាទូទៅទេ” គាត់បាននិយាយបន្ទាប់ពីប្រយុទ្ធអស់រយៈពេលបីឆ្នាំ។ “ខ្ញុំអស់កម្លាំងខ្លាំងណាស់ មនុស្សគ្រប់គ្នានៅទីនេះក៏ដូចគ្នា។ គ្មានអ្វីផ្លាស់ប្តូរសម្រាប់យើងនៅទីនេះដោយសារសេចក្តីថ្លែងការណ៍នយោបាយទេ។”

ខណៈពេលដែលមេបញ្ជាការយោធាអ៊ុយក្រែន លោកឧត្តមសេនីយ៍ អាឡិចសាន់ឌឺ ស៊ីស្គី បានអះអាងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ទឹកចិត្តនៅតែខ្ពស់ទោះបីជាមានសប្តាហ៍ដ៏ច្របូកច្របល់ក៏ដោយ កងទ័ពបានប្រាប់ CNN អំពីការពិតដែលលាយឡំរវាងការភ្ញាក់ផ្អើល និងការរស់រានមានជីវិត។ មន្ត្រីស៊ើបការណ៍ម្នាក់នៅក្នុងទីក្រុងជួរមុខបាននិយាយថា៖ “យើងទាំងអស់គ្នាមានអារម្មណ៍ថាត្រូវបានក្បត់តាំងពីលោក ត្រាំ ចាប់ផ្តើមនិយាយអំពី ‘ផែនការសន្តិភាព’ របស់គាត់។ ខ្ញុំមិនភ្ញាក់ផ្អើលទេប្រសិនបើគាត់ជាភ្នាក់ងារល្អបំផុតរបស់រុស្ស៊ី។ យើងត្រូវតែទប់ទល់…នោះហើយជាអ្វីទាំងអស់។”

អាឡិចសាន់ឌឺ ណាស្តេនកូ មេបញ្ជាការកងវរសេនាតូចនៃកងពលទី៤៧៥ បាននិយាយថា ការនិយាយអំពីសន្តិភាពបានប៉ះពាល់ដល់ការជ្រើសរើសទាហាន ដោយទាហានសក្តានុពលកំពុងនិយាយថា “ប្រហែលជាវានឹងចប់ទាំងអស់ក្នុងរយៈពេលមួយ ឬពីរខែទៀត ខ្ញុំនឹងរង់ចាំ។” គាត់បាននិយាយថា ការនិយាយថាអ៊ុយក្រែននឹងដួលរលំបន្ទាប់ពីប្រាំមួយខែដោយគ្មានជំនួយអាមេរិកគឺលឿនពេកហើយ។ “យើងនឹងរកវិធីដោះស្រាយ គ្មានក្លិននៃការចុះចាញ់ទេ។”

ប៉ុន្តែទម្រង់មួយនៃការចុះចាញ់បានក្លាយជាព្រួយបារម្ភនៅក្នុងការចាប់ផ្តើមនៃផែនការចរចារបស់រដ្ឋបាលត្រាំ — ហេកសេតបានផ្តល់ឱ្យទីក្រុងមូស្គូនូវសក្តានុពលដែលអ៊ុយក្រែនមិនចូលរួមជាមួយណាតូ ឬទទួលបានទឹកដីមកវិញ មុនពេលការចរចាបានចាប់ផ្តើម។ ការបកស្រាយឡើងវិញរបស់សេតវិមានបានក្លាយជាការពង្រីកគួរឱ្យអាម៉ាស់នៃការប្រណាំងប្រជែងដើម្បីស្វែងរកការផ្សះផ្សាជាមួយក្រឹមឡាំងស្ទើរតែគ្រប់តម្លៃ។

របៀបរៀបរាប់ស្របគ្នារបស់រុស្ស៊ី — ដែលថាខ្លួនត្រូវបានបង្ខំឱ្យចាត់វិធានការដើម្បីទប់ស្កាត់ការពង្រីកណាតូ និងអ៊ុយក្រែនត្រូវតែកម្ចាត់ពួកណាស៊ី — ត្រូវបានលុបបំបាត់ដោយសារទម្ងន់នៃភាពទន់ខ្សោយរបស់ខ្លួននៅលើជួរមុខ និងការដាច់ឆ្ងាយពីគេ។ វាបានចាប់ផ្តើមស្តាប់ទៅគួរឱ្យអស់សំណើច — ជាការលើកលេសរបស់អ្នកចាញ់។ ប៉ុន្តែវាបានទទួលជីវិតថ្មីភ្លាមៗ ដោយត្រូវបានយកមកនិយាយដដែលៗដោយផ្នែកដោយបុរសដ៏មានអំណាចបំផុតនៅលើពិភពលោក និងក្រុមជិតស្និទ្ធរបស់គាត់។ វាជាសញ្ញាដ៏មានឥទ្ធិពលដែលបង្ហាញពីរបៀបដែលសង្គ្រាមបន្តផ្លាស់ប្តូរបទដ្ឋានមូលដ្ឋានចុះឡើង ដែលសំណួរសំខាន់នៅក្នុងខួបទីបីរបស់វាគឺ៖ “តើនរណាកំពុងផ្តល់ចំណុចនិយាយរបស់ក្រឹមឡាំងទាំងនេះដល់លោកត្រាំ?” ទូរទស្សន៍រដ្ឋរុស្ស៊ីហាក់ដូចជាគិតថាវាជាប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ្លាឌីមៀរ ពូទីន ផ្ទាល់នៅក្នុងការសន្ទនារបស់គាត់ជាមួយលោកត្រាំ។

សាមគ្គីភាពលោកខាងលិចបានក្លាយជាករណីពិសេសក្នុងអំឡុងពេលសង្គ្រាម៖ ប្រទេសអឺរ៉ុបតែងតែមានការខុសគ្នាក្នុងការសង្ស័យចំពោះរុស្ស៊ីដោយស្វ័យប្រវត្តិ ប៉ុន្តែពួកគេបាននិយាយជាសម្លេងតែមួយចាប់តាំងពីការឈ្លានពានពេញលេញរបស់ទីក្រុងមូស្គូ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងប្រឈមមុខនឹងមហាអំណាចឈានមុខគេនៅលើពិភពលោកដែលជឿថារុស្ស៊ីអាចជាសម្ព័ន្ធមិត្តសក្តានុពល ហើយវាជាសម្ព័ន្ធមិត្តប្រជាធិបតេយ្យអឺរ៉ុបរបស់ពួកគេដែលជាបញ្ហាផ្តាច់ការ។ វាជាភាពងាយស្រួលពេកសម្រាប់នរណាម្នាក់នៅវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការស្រមៃអនាគតដែលទីក្រុងមូស្គូបោះបង់អ្នកផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុ និងប្រទេសជិតខាងសំខាន់របស់ខ្លួន គឺប្រទេសចិន ដើម្បីជំនួសដោយសម្ព័ន្ធភាពជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេបង្ហាញពីភាពទន់ខ្សោយនៅពេលដែលប៉េកាំងកំពុងថ្លឹងថ្លែងជំហានបន្ទាប់របស់ខ្លួនទៅលើតៃវ៉ាន់ ហើយពេលខ្លះហាក់ដូចជាមហាអំណាចដែលមានស្ថិរភាព និងម៉ឺងម៉ាត់បំផុតនៅទូទាំងពិភពលោក។

កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ លោកហ្សេឡិនស្គី បាននិយាយថា លោកនឹងឈប់ប្រសិនបើវាមានន័យថាសន្តិភាពសម្រាប់អ៊ុយក្រែន។ ការពិតដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភគឺថា ទំនាក់ទំនងដ៏តានតឹងរបស់លោកជាមួយលោកត្រាំមានហានិភ័យក្លាយជាឧបសគ្គស្ទើរតែគ្រប់យ៉ាង។ ប៉ុន្តែជម្រើសផ្សេងនៅតែអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត។ ការបោះឆ្នោតក្នុងពេលសង្គ្រាម ឬការប្រគល់អំណាចទៅអ្នកស្នងតំណែងដែលត្រូវបានតែងតាំង នឹងគ្រាន់តែបង្កើនការអះអាងខុសឆ្គងអំពីភាពមិនស្របច្បាប់របស់លោកហ្សេឡិនស្គី។

ភាពផ្ទុយគ្នានៃជំហររបស់សេតវិមានត្រូវបានបង្ហាញម្តងទៀតនៅក្នុងលេខអ្នករងគ្រោះដែលបានកើនឡើងដែលពួកគេអះអាងថាជាមូលហេតុដែលសង្គ្រាមត្រូវតែបញ្ចប់ (មនុស្សរាប់លាននាក់មិនបានស្លាប់ដូចលោកត្រាំបានលើកឡើងទេ ប៉ុន្តែប្រហែលជារាប់សែននាក់)។ ការផ្តោតលើការថែរក្សាជីវិតនេះមិនស្របគ្នាជាមួយនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលធ្វើឱ្យការការពាររបស់អ៊ុយក្រែនចុះខ្សោយ និងមានហានិភ័យដែលរុស្ស៊ីរៀបចំឡើងវិញ និងត្រឡប់មកយកដីបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំក្រោយ។ មនុស្សកាន់តែច្រើននឹងស្លាប់ប្រសិនបើសន្តិភាពបរាជ័យ ឬខ្សោយ។

ការពិតដ៏គួរឱ្យអាម៉ាស់បំផុតនៃពេលវេលានេះក៏ត្រូវការនិយាយឱ្យឮៗដែរ ដើម្បីឱ្យអឺរ៉ុបអាចត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច។ ភស្តុតាងនៃភ្នែក និងត្រចៀករបស់យើងគឺថា នៅពេលដែលសង្គ្រាមធំបំផុតនៅអឺរ៉ុបចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍៤០ អូសបន្លាយចូលដល់ឆ្នាំទីបួន លោកត្រាំគាំទ្រលោកពូទីន៕

ប្រភព៖ CNN