ប្រែសម្រួល៖ស-សម្បត្តិ

ចាប់ពីការគំរាមដាក់ពន្ធគយ ៦០ ភាគរយលើទំនិញនាំចូលពីប្រទេសចិនក្នុងយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតរបស់លោក រហូតដល់ការនិយាយអំពីអត្រាទាបជាងមុនត្រឹម ១០ ភាគរយ បន្ទាប់ពីពិធីសម្បថចូលកាន់តំណែង ហើយបន្ទាប់មកថា លោក “មិនចង់” ដាក់ពន្ធគយទាល់តែសោះ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក។

អ្នកសេដ្ឋកិច្ច និងអ្នកវិភាគបានប្រាប់ CNA ថា អ្វីដែលហាក់ដូចជាការបន្ធូរបន្ថយជំហររបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump អាចគ្រាន់តែជាការផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រចរចាប៉ុណ្ណោះ។

លោក Gary Ng ជាសេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៅវិទ្យាស្ថានអឺរ៉ុបកណ្តាលនៃការសិក្សាអាស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា “វាជាការផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រច្រើនជាង ជាជាងការដែល Trump មានជំហរទន់ភ្លន់ជាងមុនចំពោះចិន”។

តាមទស្សនៈរបស់លោក Ng , Trump ទទួលបានជ័យជម្នះដោយផ្នែកគ្រាន់តែតាមរយៈការគំរាមកំហែងដាក់ពន្ធគយ – ជាវិធីសាស្ត្រដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីទាញយកកិច្ចព្រមព្រៀងដោយមិនចាំបាច់ដាក់វិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មទាំងស្រុងនោះទេ។

“ប្រសិនបើយើងមើលទៅលើរបៀបដែលគាត់ប្រើប្រាស់ពន្ធគយជាឧបករណ៍នាពេលបច្ចុប្បន្ន គាត់ហាក់ដូចជាសម្រេចបាននូវគោលបំណងជាច្រើនមុនពេលប្រើប្រាស់ពន្ធគយទៅទៀត ព្រោះប្រទេសផ្សេងៗនឹងយល់ព្រមនិយាយជាមួយគាត់។”

ជាក់ស្តែង Trump បានហៅការគំរាមកំហែងដាក់ពន្ធគយថាជា “អំណាចដ៏មហិមាលើប្រទេសចិន” ក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយដែលបានផ្សាយនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា ដោយបន្ថែមថា “ពួកគេមិនចង់បានវាទេ ហើយខ្ញុំក៏មិនចង់ប្រើប្រាស់វាដែរ”។

ប៉ុន្តែគ្រាន់តែពីរថ្ងៃមុន គាត់បានស្នើដាក់ពន្ធគយ ១០ ភាគរយលើទំនិញនាំចូលពីចិនទាំងអស់ ដែលអាចនឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ។

លោក Chen Qiheng ជាអ្នកស្រាវជ្រាវពាក់ព័ន្ធនៅមជ្ឈមណ្ឌលវិភាគចិននៃវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយសមាគមអាស៊ី បានបន្ថែមថា វាអាចទៅរួចដែល Trump អាចកំពុង “រង់ចាំមូលដ្ឋានច្បាប់” មុនពេលចាប់ផ្តើមសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មពេញលេញ។

Trump បានបញ្ជាឱ្យមានការវាយតម្លៃគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក ដែលអាចបើកផ្លូវសម្រាប់ពន្ធគយថ្មី ដូចដែល Chen បានព្រមាន។ ទីភ្នាក់ងារសហព័ន្ធមានពេលរហូតដល់ថ្ងៃទី ១ ខែមេសា ដើម្បីដាក់ជូនរបកគំហើញ និងអនុសាសន៍របស់ពួកគេ។

ទាំងនេះនឹងរួមបញ្ចូលទាំងការវិភាគអំពីឱនភាពពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកដែលនៅតែបន្ត ការអនុវត្តពាណិជ្ជកម្មមិនយុត្តិធម៌ និងការបន្លំរូបិយបណ្ណក្នុងចំណោមប្រទេសដៃគូ រួមទាំងប្រទេសចិនផងដែរ។

Chen បន្ថែមថា ការចេញផ្សាយរបកគំហើញទាំងនេះ “អាចនាំទៅដល់ការកើនឡើងបន្ថែមទៀត”។

“យើងមានដាវព្យួរ… សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មកំពុងតែកកើត ហើយវានឹងកាន់តែស៊ីជម្រៅទៅតាមការគំរាមកំហែងពន្ធគយ។”

អ្នកផ្សេងទៀតនិយាយថា ចលនានេះអាចគ្រាន់តែជាការវាយបកដំបូងក្នុងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មទូលំទូលាយមួយដែលបានកកើតឡើងរវាងសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតពីរនៅលើពិភពលោក – មួយដែល “ទំនងជានឹងកាន់តែខ្លាំងឡើង” ក្រោមការដឹកនាំរបស់ Trump ដែលនឹងដាក់ឧស្សាហកម្មសំខាន់ៗដូចជាឈីបសេមីកុងដុចទ័រដ៏មានតម្លៃ នៅក្នុងគោលដៅ។

• តើចិនអាចឆ្លើយតបយ៉ាងដូចម្តេច?

ក្នុងពេលតែមួយ អ្នកជំនាញកត់សម្គាល់ថា ប៉េកាំងមានប្រអប់ឧបករណ៍ផ្ទាល់ខ្លួន – មួយដែលទូលំទូលាយ និងមានឥទ្ធិពលផងដែរ – នៅក្នុងដៃរបស់ខ្លួន ប្រសិនបើសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរីករាលដាល។

Chen និយាយថា ប៉េកាំងអាច “សងសឹកឆ្លើយតបវិញ” ដោយដាក់ពន្ធគយលើទំនិញអាមេរិក ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះបានទប់ស្កាត់ខ្លួន ដោយដឹងថាសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មអាចវិលត្រឡប់មកវិញ – ជាពិសេសនៅក្នុងទីផ្សារអ្នកប្រើប្រាស់។

Chen បាននិយាយថា “អាវុធដ៏ខ្លាំងបំផុតដែលចិន (អាចប្រើ) ដើម្បីប្រយុទ្ធត្រឡប់គឺការនៅតែបើកចំហ”។ “តម្រូវការយ៉ាងខ្លាំងនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនសម្រាប់ផលិតផល និងសេវាកម្មបរទេសនឹងក្លាយជាកម្លាំងទំនាញដើម្បីទប់ស្កាត់សូម្បីតែគូប្រកួតប្រជែងយុទ្ធសាស្ត្រមិនឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីគ្នាពេក។”

Ng ចង្អុលទៅការគ្រប់គ្រងការនាំចេញលើធនធានដើម ឬការរឹតត្បិតទីផ្សារជ្រើសរើស – ជាវិធីសាស្ត្រដែលអាចប៉ះពាល់ដល់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងចាប់ពីការផលិតសេមីកុងដុចទ័រ រហូតដល់ថ្មអាគុយរថយន្តអគ្គិសនី (EV)។

ការស៊ើបអង្កេតប្រឆាំងការផ្តាច់មុខក៏ជាផ្នែកមួយនៃប្រអប់ឧបករណ៍នោះដែរ។

យោងតាមនិយ័តករចម្បងរបស់ចិន គឺរដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងទីផ្សាររដ្ឋ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ ២០២៥ ដើម្បី “ជំរុញការអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងការផ្តាច់មុខ” និង “ការពារផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខ”។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន Ding Xuexiang បានលើកឡើងនៅក្នុងវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនៅក្រុង Davos នៅថ្ងៃទី ២១ ខែមករាថា “ការការពារនិយមគ្មានទិសដៅទេ។ សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មគ្មានអ្នកឈ្នះទេ”។

អ្នកវិភាគនិយាយថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោក Ding ឆ្លុះបញ្ចាំងពីជំហរប្រុងប្រយ័ត្នរបស់ប៉េកាំង – ថាខណៈពេលដែលខ្លួនត្រៀមខ្លួនការពារផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន វានៅតែមិនស្វែងរកជម្លោះដែលរីករាលដាលទេ។

លោក Tim Harcourt សេដ្ឋវិទូនៅវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយសាធារណៈ និងអភិបាលកិច្ចនៃសាកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យាស៊ីដនី បានមានប្រសាសន៍ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ទូរទស្សន៍ CNA នៅថ្ងៃទី ២២ ខែមករាថា “ខ្ញុំគិតថា តាមមធ្យោបាយមួយចំនួន ពួកគេ (ប៉េកាំង) កំពុងពិចារណាលើការមិនសងសឹក ដោយសារពួកគេមានអតិរេកពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែពួកគេនឹងតាមដានវិធានការផ្សេងទៀត”។

គាត់បានបន្ថែមថា ប៉េកាំងអាចនឹងតាមដានចលនារបស់វ៉ាស៊ីនតោន “ទាក់ទងនឹងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា… ការរឹតត្បិតការវិនិយោគបរទេស និងក៏ដូចជាទាក់ទងនឹងតម្រូវការធនធានសំខាន់ៗ”។

• សមរភូមិសំខាន់៖ ឈីបសេមីកុងដុចទ័រ

ខណៈពេលដែលការពិភាក្សាអំពីពន្ធគយនៅតែគ្របដណ្តប់លើចំណងជើងព័ត៌មានសកល អ្នកជំនាញនិយាយថា ចំណុចប្រទាញប្រទង់ពិតប្រាកដគឺបច្ចេកវិទ្យា ជាពិសេសឈីបម៉ៃក្រូសេមីកុងដុចទ័រដែលផ្គត់ផ្គង់ថាមពលដល់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងចាប់ពីរថយន្តអគ្គិសនីរហូតដល់ស្មាតហ្វូន កុំព្យូទ័រ និងផ្កាយរណប។

ឈីបតូចប៉ុន្តែមានថាមពលខ្លាំងទាំងនេះបានស្ថិតនៅចំកណ្តាលនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនអស់រយៈពេលយូរមកហើយ ដែលត្រូវបានជំរុញដោយការជំរុញរបស់ចិនឱ្យមានភាពស្វ័យគ្រប់គ្រងផ្នែកសេមីកុងដុចទ័រ និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការរារាំងការចូលប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាផលិតឈីបកម្រិតខ្ពស់របស់ចិន។

លោក Jing Qian សហស្ថាបនិក និងនាយកគ្រប់គ្រងនៃមជ្ឈមណ្ឌលវិភាគចិននៃវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយសមាគមអាស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា “សង្គ្រាមបច្ចេកវិទ្យារវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនទំនងជានឹងកាន់តែខ្លាំងឡើង ខណៈពេលដែលវ៉ាស៊ីនតោនបង្រួមការគ្រប់គ្រងការនាំចេញ ហើយប៉េកាំងពន្លឿនការជំរុញរបស់ខ្លួនដើម្បីភាពស្វ័យគ្រប់គ្រងផ្នែកសេមីកុងដុចទ័រ”។

ចិនបានចាប់ផ្តើមអ្វីដែលអ្នកវិភាគនិយាយថាអាចជាការសងសឹកខ្លាំងបំផុតរបស់ខ្លួនប្រឆាំងនឹងការរឹតត្បិតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើការនាំចេញឈីប AI ទៅចិន – កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងប្រឆាំងការផ្តាច់មុខដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងការស៊ើបអង្កេតដ៏មានកិត្តិនាមរបស់ប៉េកាំងប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុនផលិតឈីបអាមេរិក Nvidia។

នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែមករា ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិនបានចាប់ផ្តើមការស៊ើបអង្កេតលើការនាំចេញឈីបរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនឹងពិនិត្យមើលថាតើក្រុមហ៊ុនផលិតឈីបអាមេរិកកំពុងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍មិនយុត្តិធម៌តាមរយៈការលើកទឹកចិត្ត និងជំនួយឬយ៉ាងណា។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបានមានប្រសាសន៍ថា “ក្រុមហ៊ុននានាបាននាំចេញផលិតផលឈីបដែលមានដំណើរការពាក់ព័ន្ធទៅកាន់ប្រទេសចិនក្នុងតម្លៃទាប ដែលប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់ឧស្សាហកម្មក្នុងស្រុក។ កង្វល់របស់ឧស្សាហកម្មក្នុងស្រុកចិនគឺសមហេតុផល ហើយពួកគេមានសិទ្ធិស្នើសុំការស៊ើបអង្កេតដំណោះស្រាយពាណិជ្ជកម្ម។”

Jing បាននិយាយថា ការស៊ើបអង្កេតនេះគឺជា “ការឆ្លើយតបដែលបានគិតគូរយ៉ាងល្អិតល្អន់” ពីប៉េកាំងចំពោះគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែល “បានប្រើប្រាស់ទំហំទីផ្សារដ៏ធំធេង និងសមត្ថភាពផលិតរបស់ចិនដើម្បីបញ្ជាក់ខ្លួនឯងថាជាអ្នកចរចាដែលមានឋានៈស្មើគ្នា”។

Jing បាននិយាយថា “សកម្មភាពទាំងនេះជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រទូលំទូលាយដើម្បីធ្វើឱ្យអាជីវកម្មអាមេរិកមានភាពមិនប្រាកដប្រជា និងជះឥទ្ធិពលលើការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកធ្វើគោលនយោបាយ” ដោយព្រមានថា ពួកគេក៏មកជាមួយនឹងហានិភ័យផងដែរ។

“ការចំណាយលើការអនុវត្តច្បាប់កើនឡើង ភាពមិនប្រាកដប្រជានៃបទប្បញ្ញត្តិ និងការភ័យខ្លាចចំពោះការអនុវត្តតាមអំពើចិត្ត អាចរារាំងការវិនិយោគបរទេស និងរាំងស្ទះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកវិទ្យា ដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គោលបំណងរយៈពេលវែងរបស់ចិន” គាត់បានបន្ថែម។

Chen បានកត់សម្គាល់ថា ច្បាប់ប្រឆាំងការផ្តាច់មុខរបស់ចិនបាន “រឹងមាំឡើង” ក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ។

Chen បាននិយាយថា “ការស៊ើបអង្កេតប្រឆាំងការផ្តាច់មុខមានគោលបំណងបង្ហាញ និងកែតម្រូវឥរិយាបថប្រឆាំងការប្រកួតប្រជែង ឬការរំលោភលើលក្ខខណ្ឌនៃការរួមបញ្ចូលគ្នា”។

“ដោយសារចិនបានបង្កើតនីតិវិធីសម្រាប់ការធ្វើការស៊ើបអង្កេតប្រឆាំងការផ្តាច់មុខ ពួកគេត្រូវតែនៅតែផ្អែកលើគោលការណ៍ប្រឆាំងការផ្តាច់មុខ ដើម្បីជៀសវាងការធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់តម្លាភាព និងការរញ្ជួយទំនុកចិត្តវិនិយោគិន” គាត់បាននិយាយ។

គាត់បានបន្ថែមថា “ការពង្រីកវិសាលភាពមានន័យសម្រាប់ប៉េកាំងតែក្នុងករណីដែលការឆ្លើយតបយ៉ាងខ្លាំងក្លារារាំងគោលនយោបាយប្រឆាំងបន្ថែមទៀត ឬបង្កើនសម្ពាធសម្រាប់ការបញ្ច្រាសវិធានការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបច្ចុប្បន្ន” ដោយបន្ថែមថា៖ “ខ្ញុំមិនជឿថាចិនត្រូវការបង្រួមបទប្បញ្ញត្តិប្រឆាំងការផ្តាច់មុខដើម្បី (ដាក់) ក្រុមហ៊ុនបរទេសនៅក្នុងស្ថានភាពអន់ខ្សោយនោះទេ។”

ក្រុមហ៊ុនសេមីកុងដុចទ័របានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចសម្រាប់អាណត្តិប្រធានាធិបតី Trump លើកទី ២ ដោយបង្កើនការផលិតឈីប ខណៈពេលពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយតំបន់ផ្សេងទៀតដូចជាអឺរ៉ុប និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។

រោងចក្រសេមីកុងដុចទ័រចិនបច្ចុប្បន្នផលិតបានត្រឹមតែប្រមាណ ១៥ ភាគរយនៃទិន្នផលពិភពលោកប៉ុណ្ណោះ ភាគច្រើនជាឈីបទំនិញកម្រិតទាប ប៉ុន្តែសមត្ថភាពផលិតឈីបរបស់ខ្លួនត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើងជាងពីរដងក្នុងរយៈពេលប្រាំទៅប្រាំពីរឆ្នាំខាងមុខ យោងតាមការស្រាវជ្រាវពីអ្នកវិភាគ Barclays ដែលត្រូវបានរាយការណ៍ដោយ Bloomberg កាលពីខែមករាឆ្នាំមុន។

ទោះបីជាមានការបង្កើនវិធានការប្រឆាំងការផ្តាច់មុខ និងចំណាយរាប់ពាន់លានលើគ្រឿងបរិក្ខារ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក៏ដោយ Jing ជឿថា ចិនមិនទំនងជាសម្រេចបានភាពស្វ័យគ្រប់គ្រងពេញលេញផ្នែកសេមីកុងដុចទ័រនៅឆ្នាំ ២០២៥ នោះទេ។

Jing បាននិយាយថា “ការរាំងស្ទះក្នុងការផលិតសេមីកុងដុចទ័រកម្រិតខ្ពស់ និងការពឹងផ្អែកលើជំនាញបរទេសនឹងនៅតែបន្ត… ដែលធ្វើឱ្យចិនងាយរងគ្រោះចំពោះការរំខានខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ខាងក្រៅ”។

ម្យ៉ាងវិញទៀត Chen បន្ថែមថា ការជំរុញឆ្ពោះទៅរកនវានុវត្តន៍ក្នុងស្រុកនេះក៏អាចនាំឱ្យមានការកើនឡើងនៃផលិតផលបច្ចេកវិទ្យាចិនចូលទៅក្នុងទីផ្សារនៅឆ្នាំ ២០២៥ – ចាប់ពីគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកប្រើប្រាស់រហូតដល់រថយន្តអគ្គិសនី ដែលនឹងបង្កើនវត្តមានរបស់ចិនបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទីផ្សារបច្ចេកវិទ្យាសកល។

“នៅឆ្នាំ ២០២៥ យើងអាចនឹងឮរឿងរ៉ាវជាក់ស្តែងកាន់តែច្រើនអំពីមាតិកាផលិតនៅចិនកាន់តែច្រើននៅក្នុងឈីប ឬឧបករណ៍ចុងក្រោយ៕”

ប្រភព៖ CNA/xy(ht)