ប្រែសម្រួល៖ ស-សម្បត្តិ
វ៉ាស៊ីនតោន៖ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ បានចាប់ផ្តើមបញ្ជាឲ្យបើកការវាយប្រហារយោធាទ្រង់ទ្រាយធំលើក្រុមហ៊ូធី ដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់នៅយេម៉ែន កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ (ថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា) ដោយសារការវាយប្រហាររបស់ក្រុមនេះទៅលើការដឹកជញ្ជូនតាមសមុទ្រក្រហម ដែលបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងតិច ២៤ នាក់ស្លាប់នៅក្នុងការចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការដែលរំពឹងថានឹងបន្តរយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ។

ត្រាំក៏បានព្រមានអ៊ីរ៉ង់ដែលជាអ្នកគាំទ្រសំខាន់របស់ក្រុមហ៊ូធីថា ពួកគេត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវការគាំទ្រដល់ក្រុមនេះ។ លោកបាននិយាយថា បើអ៊ីរ៉ង់គំរាមកំហែងសហរដ្ឋអាមេរិក “អាមេរិកនឹងឱ្យអ្នកទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុង ហើយយើងនឹងមិនសុភាពចំពោះរឿងនេះទេ!”

ការវាយប្រហារដែលកំពុងកើតឡើង – ដែលមន្ត្រីម្នាក់បាននិយាយថានឹងបន្តរយៈពេលច្រើនថ្ងៃ និងអាចជាច្រើនសប្តាហ៍ – តំណាងឱ្យប្រតិបត្តិការយោធាអាមេរិកដ៏ធំបំផុតនៅមជ្ឈិមបូព៌ចាប់តាំងពីត្រាំចូលកាន់តំណែងកាលពីខែមករា។ វាកើតឡើងខណៈពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបង្កើនសម្ពាធទណ្ឌកម្មលើទីក្រុងតេហេរ៉ង់ ខណៈពេលព្យាយាមនាំវាទៅកាន់តុចរចាអំពីកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន។

“ចំពោះភេរវករហ៊ូធីទាំងអស់ ពេលវេលារបស់អ្នកបានអស់ហើយ ហើយការវាយប្រហាររបស់អ្នកត្រូវតែបញ្ឈប់ ចាប់ពីថ្ងៃនេះទៅ។ បើមិនដូច្នោះទេ នរកនឹងចុះមកលើអ្នកដូចជាអ្វីដែលអ្នកមិនធ្លាប់បានឃើញពីមុនមក!” ត្រាំបានសរសេរនៅលើវេទិកា Truth Social របស់គាត់។

យ៉ាងហោចណាស់ជនស៊ីវិល ១៣ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ និង ៩ នាក់រងរបួសក្នុងការវាយប្រហាររបស់អាមេរិកលើរដ្ឋធានីសាណាអាចនៃប្រទេសយេម៉ែន យោងតាមក្រសួងសុខាភិបាលដែលដឹកនាំដោយក្រុមហ៊ូធី។

យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស១១នាក់ផ្សេងទៀត រួមទាំងកុមារ៤នាក់ និងស្ត្រីម្នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ និង១៤នាក់ត្រូវបានរងរបួសក្នុងការវាយប្រហាររបស់អាមេរិកលើខេត្តសាអាដាភាគខាងជើង យោងតាមទូរទស្សន៍អាល់-ម៉ាស៊ីរ៉ាដែលដឹកនាំដោយក្រុមហ៊ូធី។

ការិយាល័យនយោបាយរបស់ក្រុមហ៊ូធីបានពិពណ៌នាអំពីការវាយប្រហារទាំងនេះថាជា “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម”។

“កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធយេម៉ែនរបស់យើងត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ទាំងស្រុងដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការបង្កើនភាពតានតឹងជាមួយនឹងការបង្កើនភាពតានតឹង” ក្រុមបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ។

អ្នករស់នៅក្នុងទីក្រុងសាណាអាបាននិយាយថាការវាយប្រហារបានបុកអគារមួយក្នុងតំបន់ដែលក្រុមហ៊ូធីកាន់កាប់។

“ការផ្ទុះបានបង្កភាពសាហាវហើយបានញ័រពេញមួយសង្កាត់ដូចជារញ្ជួយដី។ ពួកគេបានបង្កការភ័យខ្លាចដល់ស្ត្រី និងកុមាររបស់យើង។” អ្នករស់នៅម្នាក់ ដែលឱ្យឈ្មោះថា អាប់ឌុល្លា យ៉ាហ៊ីយ៉ា បានប្រាប់រ៉យទ័រ។

ក្រុមហ៊ូធី ដែលជាចលនាប្រដាប់អាវុធដែលបានគ្រប់គ្រងផ្នែកភាគច្រើននៃប្រទេសយេម៉ែនក្នុងរយៈពេលជាងមួយទសវត្សរ៍កន្លងមក បានចាប់ផ្តើមការវាយប្រហារជាង១០០លើកដែលគោលដៅលើការដឹកជញ្ជូនតាំងពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ការរំខានពាណិជ្ជកម្មជាសកល និងការដាក់កងទ័ពអាមេរិកឱ្យធ្វើយុទ្ធនាការដ៏ចំណាយខ្ពស់ដើម្បីទប់ទល់នឹងគ្រាប់មីស៊ីលនិងដ្រូនដែលដុតស្តុកការពារតាមអាកាសរបស់អាមេរិក។

ក្រុមហ៊ូធីនិយាយថាការវាយប្រហារទាំងនេះគឺដើម្បីបង្ហាញការសាមគ្គីជាមួយប៉ាឡេស្ទីនពាក់ព័ន្ធនឹងសង្រ្គាមរបស់អ៊ីស្រាអែលជាមួយក្រុមហាម៉ាស់នៅហ្គាហ្សា។

សម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀតរបស់អ៊ីរ៉ង់ ដូចជាក្រុមហាម៉ាស់នៅហ្គាហ្សា និងក្រុមហេសបូឡានៅលីបង់ ត្រូវបានចុះខ្សោយយ៉ាងខ្លាំងចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមជម្លោះ។ ប៉ាសារ អាល់-អាសាដ នៅស៊ីរី ដែលត្រូវបានតម្រង់ជិតជាមួយក្រុងតេហេរ៉ង់ ត្រូវបានផ្តួលរំលំដោយក្រុមបះបោរក្នុងខែធ្នូ។
ប៉ុន្តែពេញមួយដំណើរការនេះ ក្រុមហ៊ូធីនៅយេម៉ែននៅតែមានភាពធន់នឹងរឹងមាំ និងជាញឹកញាប់នៅលើការវាយប្រហារ ដោយលិចនាវាពីរគ្រឿង ចាប់នាវាមួយគ្រឿងផ្សេងទៀត និងសម្លាប់អ្នកដឹកជញ្ជូនយ៉ាងតិចបួននាក់ក្នុងប្រតិបត្តិការវាយប្រហារដែលរំខានដល់ការដឹកជញ្ជូនសកល ជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនប្តូរផ្លូវទៅតាមតំបន់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលវែងជាង និងចំណាយច្រើនជាង។

រដ្ឋបាលអាមេរិកនៃអតីតប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានព្យាយាមកាត់បន្ថយសមត្ថភាពរបស់ក្រុមហ៊ូធីក្នុងការវាយប្រហារលើនាវានៅតាមឆ្នេរសមុទ្រ ប៉ុន្តែបានកំណត់សកម្មភាពរបស់អាមេរិក។
មន្ត្រីអាមេរិក ដែលនិយាយដោយលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បាននិយាយថា ត្រាំបានអនុញ្ញាតឱ្យមានវិធីសាស្ត្រកាន់តែសកម្មជាងមុន។

• ការវាយប្រហារផ្សេងៗនៅយេម៉ែន

ការវាយប្រហារនៅថ្ងៃសៅរ៍ត្រូវបានអនុវត្តដោយយន្តហោះចម្បាំងមកពីនាវាផ្ទុកយន្តហោះ ហេរី អេស. ត្រូម៉ែន ដែលស្ថិតនៅសមុទ្រក្រហម មន្ត្រីបាននិយាយ។

បញ្ជាការកណ្តាលរបស់កងទ័ពអាមេរិក ដែលត្រួតពិនិត្យទាហាននៅមជ្ឈិមបូព៌ បានពិពណ៌នាអំពីការវាយប្រហារនៅថ្ងៃសៅរ៍ថាជាការចាប់ផ្តើមនៃប្រតិបត្តិការទ្រង់ទ្រាយធំពេញប្រទេសយេម៉ែន។
“ការវាយប្រហាររបស់ក្រុមហ៊ូធីលើនាវា និងអាកាសយានអាមេរិក (និងទាហានរបស់យើង!) នឹងមិនត្រូវបានអត់ឱនទេ។ ហើយអ៊ីរ៉ង់ដែលជាអ្នកឧបត្ថម្ភនោះ គឺត្រូវបានជូនដំណឹងហើយ” រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ ភីត ហេកស៊ីត បានសរសេរនៅលើប្រព័ន្ធ X។ “សេរីភាពនាវាចរណ៍នឹងត្រូវបានស្តារឡើងវិញ។”

ត្រាំបានបង្ហាញអំពីលទ្ធភាពនៃសកម្មភាពយោធាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរលើប្រទេសយេម៉ែន។
“ការវាយប្រហាររបស់ក្រុមហ៊ូធីលើនាវាអាមេរិកនឹងមិនត្រូវបានអត់ឱនទេ។ យើងនឹងប្រើកម្លាំងផ្តាច់មុខដ៏ខ្លាំងរហូតដល់យើងសម្រេចបានគោលដៅរបស់យើង” ត្រាំបានសរសេរ។
បេសកកម្មរបស់អ៊ីរ៉ង់នៅអង្គការសហប្រជាជាតិមិនបានឆ្លើយតបភ្លាមៗចំពោះសំណើសុំមតិយោបល់ទេ។

នៅថ្ងៃអង្គារ ក្រុមហ៊ូធីបាននិយាយថា ពួកគេនឹងបន្តការវាយប្រហារលើនាវាអ៊ីស្រាអែលដែលឆ្លងកាត់សមុទ្រក្រហម និងសមុទ្រអារ៉ាប់ ច្រកសមុទ្របាប់ អាល់-ម៉ង់ដាប់ និងឈូងសមុទ្រអាដេន ដោយបញ្ចប់រយៈពេលស្ងប់ស្ងាត់ជាងមុនចាប់ផ្តើមនៅខែមករាជាមួយនឹងការបញ្ឈប់បាញ់នៅហ្គាហ្សា។

ការវាយប្រហាររបស់អាមេរិកបានកើតឡើងប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយពេលលិខិតមួយទៅកាន់អ្នកដឹកនាំកំពូលអ៊ីរ៉ង់ មេដឹកនាំកំពូល អាយ៉ាតូឡា អាលី ខាមេនេអ៊ី ពីត្រាំត្រូវបានផ្ដល់ឱ្យ ដោយស្វែងរកការចរចាលើកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់។

ខាមេនេអ៊ីកាលពីថ្ងៃពុធបានបដិសេធការចរចាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុងតេហេរ៉ង់កាន់តែមានការព្រួយបារម្ភថាកំហឹងសាធារណៈកាន់តែកើនឡើងចំពោះភាពលំបាកសេដ្ឋកិច្ចអាចផ្ទុះជាការតវ៉ាមហាជន មន្ត្រីអ៊ីរ៉ង់បួននាក់បានប្រាប់រ៉យទ័រ។

កាលពីឆ្នាំមុន ការវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលលើកន្លែងផ្សេងៗរបស់អ៊ីរ៉ង់ រួមទាំងរោងចក្រផលិតមីស៊ីល និងការការពារតាមអាកាស ជាការសងសឹកចំពោះការវាយប្រហារដោយមីស៊ីល និងដ្រូនរបស់អ៊ីរ៉ង់ បានកាត់បន្ថយសមត្ថភាពយោធាប្រពៃណីរបស់ក្រុងតេហេរ៉ង់ យោងតាមមន្ត្រីអាមេរិក។

អ៊ីរ៉ង់បានបដិសេធថាមិនចង់អភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរទេ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ វាកំពុងបង្កើនល្បឿនយ៉ាងខ្លាំងនៃការបង្កើនអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមរហូតដល់ ៦០% នៃភាពសុទ្ធ ស្ទើរតែដល់កម្រិតអាវុធប្រហែល ៩០% ទីភ្នាក់ងារនុយក្លេអ៊ែរអង្គការសហប្រជាជាតិ – ទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ – បានព្រមាន។

រដ្ឋលោកខាងលិចនិយាយថា មិនចាំបាច់បង្កើនអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមដល់កម្រិតខ្ពស់បែបនេះទេនៅក្រោមកម្មវិធីស៊ីវិលណាមួយហើយគ្មានប្រទេសផ្សេងទៀតបានធ្វើបែបនេះដោយមិនផលិតគ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរ។ អ៊ីរ៉ង់និយាយថាកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួនគឺសន្តិភាព៕
ប្រភព៖ រ៉យទ័រ/fs