ភ្នំពេញ ៖ វិថីហិរញ្ញវត្ថុ ដែលភាសាអង់គ្លេសហៅថាFinancial Street គឺជាកម្មវិធីមួយដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងប្រកបដោយទស្សនៈ និងគោលដៅវែងឆ្ងាយ (Roadmap) ដោយផ្តោតសំខាន់លើច្បាប់ គោលរការណ៍ការពារអ្នកប្រើប្រាស់ (Customer Protection) អក្ខរកម្មហិរញ្ញវត្ថុ (Financial Literacy) សុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុក្នុងប្រព័ន្ធឌីជីថល (Digital Decurity) និងហានិភ័យនានាក្នុងវិស័យធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ។
ដើម្បីសម្រេចគោលដៅដ៏វែងឆ្ងាយនិងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា កម្មវិធី «វិថីហិរញ្ញវត្ថុ» ទទួលបានការគាំទ្រពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ក្នុងវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ជាពិសេសគឺធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ សមាគមធនាគារ និង គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ចូលរួមជាគំនិត សហការផ្សព្វផ្សាយ និងជជែកពិភាក្សាដើម្បីឱ្យកម្មវិធីអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនេះកាន់តែមានលក្ខណៈស៊ីជម្រៅ និងទូលំទូលាយពីមួយជំហានទៅមួយជំហាន។
អ្នកស្រីនុត រដ្ឋា នាយិកាប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន អប្សរា មេឌាសឺវីស(AMS)នៅក្នុងឱកាសប្រកាសបើកសម្ពោធដំណើរការផ្សព្វផ្សាយជាផ្លូវការនូវ វិថីហិរញ្ញវត្ថុនាព្រឹកថ្ងៃទី០៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ចក្ខុវិស័យសំខាន់របស់ AMS គឺផ្តល់នូវព័ត៌មានដែលមានគុណភាពខ្ពស់ដល់ទស្សនិកជនគោលដៅនិងសាធារណជនទូទៅទាំងក្នុងប្រទេស និងក្នុងតំបន់តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនវានុវត្ត និងការប្រើប្រាស់ធនធានស្ថាប័នប្រកបដោយ ប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធផល ធ្វើឱ្យអតិថិជនមានភាពរីកចម្រើន តាមរយៈការប្រើប្រាស់សេវាផ្សព្វផ្សាយ និងទីផ្សាររបស់ក្រុមហ៊ុនក្រោមមូលបទស្នូល គុណភាព ភាពស្មោះត្រង់ទុកចិត្តបានព្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ប្ដេជ្ញាចិត្ត ច្នៃប្រតិដ្ឋ និងសហការដើម្បីឧត្តមប្រយោជន៍រួម។»
បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រព័ន្ធធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា មានធនាគារពាណិជ្ជ ៦០ ធនាគារឯកទេស ៩គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ៥គ្រឹះស្តាមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមិនទទួលប្រាក់បញ្ញើ ៨២ គ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទ ២២៤ គ្រឹះស្ថានភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុ ១៦ អ្នកដំណើរការតតិយភាគី ៥ គ្រឹះស្ថានផ្ដល់សេវាទូទាត់សងប្រាក់ ៤ អ្នកផ្តល់សេវាប្រព័ន្ធចែករំលែកព័ត៌មានឥណទាន១ការិយាល័យតំណាងធនាគារបរទេស៦ និងអាជីវកម្មប្តូរប្រាក់ ២ ៨៦៩។ នៅឆ្នាំ២០២២កន្លងទៅនេះប្រព័ន្ធធនាគារកម្ពុជាសម្រេចបានលទ្ធផលល្អ និងបានរួមចំណែក យ៉ាងសំខាន់ក្នុងការរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និង គាំទ្រក៏ណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលត្រូវបានបានស្មានថាងើបឡើងវិញក្នុងអត្រា ៥.១ %។ អត្ រាប្ដូរប្រាក់រៀល ធៀបនឹងដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានរក្សាមានស្ថិរភាពក្នុងរង្វង់ ៤១០២រៀលក្នុង១ដុល្លារអាមេរិកហើយអត្រាអតិផរណាប្រចាំឆ្នាំ២០២២ មានកម្រិត ៥,៥%។ ប្រព័ន្ធធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ បានផ្តល់ឥណទាន ប្រមាណជា ៥៦ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ជាមួយកំណើន ២១% ដោយប្រាក់បញ្ញើអតិថិជនកើនជាង ១១% ឬប្រមាណជាង ៤៤ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក។ ចំនួនគណនីប្រាក់បញ្ញើអតិថិជនកើនពី ១២,៧លានគណនីដល់១៤,៣លានគណនី និងគណនីឥណទានអតិថិជនពី ៣,៤លានគណនី ដល់ ៣,៧លានគណនី។
លោក សុខ វឿន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា៖«ជាការពិតចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុគឺពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំង ណាស់ដែលអនុញ្ញាតឱ្យយើងមានសមត្ថភាពក្នុងការចេះគ្រប់គ្រងចាត់ចែងហិរញ្ញវត្ថុឱ្យបានត្រឹមត្រូវ មានប្រសិទ្ធភាព និងរួចផុតពីបំណុលច្រើនលើសលប់។ពេលដែលយើងនិយាយពីចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុ គឺមានភាពទូលំទូលាយខ្លាំង ដែលរួមមាន ការចេះរៀបចំទុកដាក់លុយកាក់ ចាត់ចែងចំណូលចំណាយការរក្សាទុកប្រាក់សន្សំ ការចេះគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីឱ្យ បានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីភាពរីកចម្រើនជាដើម។ យ៉ាងណាមិញ យើងសង្កេតឃើញថាបច្ចុប្បន្នការយល់ដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្នុងចំណោមប្រជា ជនកម្ពុជា ហាក់នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។» លោកបានបន្ថែមថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយមកនេះសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាបាននិងកំពុងបន្តកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា លើកិច្ចការលើកកម្ពស់ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុដើម្បីចូលរួមលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ កិច្ចការលើកកម្ពស់ចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុដល់សាធារណៈជនមិនត្រឹមតែជាកិច្ចការមួយផ្នែករបស់សមាគមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសមាគមបានដាក់ការងារនេះជាការងារអាទិភាពដ៏សំខាន់ ក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្ររបស់សមាគមផ្ទាល់រហូតមកផងដែរ។
លោក អឿ សុធារ័ត្ន ប្រធាននាយកប្រតិបត្តិ ក្រុមហ៊ុន ក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ (ខេមបូឌា) ខូ អិលធីឌី បានបង្ហាញនូវក្តីសោមនស្សក្រៃលែង ដែលបានចូលរួមគាំទ្រកម្មវិធី វិថីហិរញ្ញវត្ថុ» ដោយលោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាកាតាលីករដ៏សំខាន់ ដែលអាចជំរុញបរិយាប័ន្នហិរញ្ញវត្ថុនិងកាត់បន្ថយការខ្ចីបំណុលលើសលប់។ ដោយមើលឃើញពីសារសំខាន់នេះហើយ ទើប CBC បានកំណត់យកការជំរុញការយល់ដឹងនិងចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុជាអាទិភាពមួយក្រោមគម្រោងបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុដែលជាចន្ទល់មួយ ដើម្បីគាំទ្រដល់ផែនការយុទ្ធសាស្ដ្រជាតិស្ដីពីបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ ឆ្នាំ២០១៩-២០២៥។ដើម្បីសម្រេចនូវអាទិភាពនេះ ស៊ីប៊ីស៊ី បានប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំក្នុងការជំរុញការយល់ដឹង និងចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុនិងចូលរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗ តាមរយៈសកម្មភាពមានជាអាទិ៍ ១. ការអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាល ២. ការលើកកម្ពស់អក្ខរកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ៣. ការផ្សព្វផ្សាយ ៤.ការបង្កើតវេទិកាឌីជី ថល និង ៥. ការស្រាវជ្រាវ» ។
ជាមួយគ្នានេះ លោករ៉េមិន ស្យា ( Raymond SIA )ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា៖លោកមករស់នៅប្រទេសកម្ពុជា ៥ ឆ្នាំ ហើយលោកបានឃើញមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅទីនេះ។ កំណើននេះនឹងបន្តនៅប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះដូចនៅ ក្នុងទីផ្សារមួយចំនួនដែលកំពុរីកចម្រើនដែរ ដែលមាននិរន្តរភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ កំណើនត្រូវបានព្យាករ ណ៍លើកត្តាមួយ ចំនួន ដែលរួមមានតម្លៃ និងកំណើននៃមូលធនរបស់ធនធានមនស្ស។ ដោយផ្អែកទៅលើទិដ្ឋភាពបែបនេះ វាគឺសំខាន់នៅពេលដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើន ទ្រព្យសម្បត្តិប្រជាជនក៏រីកចម្រើនចំណេះដឹងមនុស្សខាងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក៏រីកចម្រើនផងដែ។ របៀបដែលមនុស្សម្នាក់បានវិនិយោគ ឬសន្សំកាលពីមួយទសវត្សរ៍មុន គឺខុសពីថ្ងៃនេះ ហើយវានឹងបន្តផ្លាស់ប្តូរក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខដោយសារជម្រើសនៃការវិនិយោគ ឬសន្សំកាន់តែច្រើនត្រូវបានបង្កើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់។»
សូមជម្រាបថា៖វិថីហិរញ្ញវត្ថុ គឺជាកម្មវិធីដ៏សំខាន់មួយដែលចែកចាយចំណេះដឹងការយល់ដឹងនិងជំរុញចំណេះដឹងឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងខាងផ្នែហិរញ្ញវត្ថុក្នុងវិស័យធនាគារ ក៏ដូចជាវិស័យហិរញ្ញវត្ថុផងដែរ។ កម្មវិធីនេះគឺជាវេទិកាមួយដែលអ្នកជំនាញនៅក្នុងវិស័ហិរញ្ញវត្ថុនឹងមកចែករំលែកបទពិសោធន៍ស្តីពីចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអប់រំហិរញ្ញវត្ថុដើម្បីជួយសាធារណជនក្នុងការប្រើប្រាស់ ហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេ។
លោក ហេង បូមករា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានត្រួតពិនិត្យនៃ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា កម្មវិធី «វិថីហិរញ្ញវត្ថុ»ដែលបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន AMS ពិតជាមានសារសំខាន់ក្នុងការចូលរួមលើកកម្ពស់ហិរញ្ញវត្ថុ និងបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងដល់ប្រជា ពលរដ្ឋពីប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ។លោកបានបន្តថា៖តាមរយៈកម្មវិធី វិថីហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានការចូលរួមគាំទ្រដោយសមា គមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា សមាគមធនាគានៅកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន ប្យួរ៉ូ (ខេមបូឌា) រួមជាមួយនឹងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាលោកជឿជាក់ថានឹងក្លាយជាមធ្យោបាយដ៏ល្អ និងមានប្រសិទ្ធភាពមានវិសាលភាពទូលាយក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីចំណេះដឹងហិរញ្ញវត្ថុតាមរយៈ បណ្តាញផ្សព្វ ផ្សាយឌីជីថលនេះ ជាពិសេសផ្តល់នូវការយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការប្រើប្រាស់សេវាឥណទានដែលស្របច្បាប់និងទទួលបានអត្ថបទប្រយោជន៍ខ្ពស់»។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា «វិថីហិរញ្ញវត្ថុ» ដែលមានចំនួន ២០ភាគ នឹងត្រូវចាក់បញ្ចាំងផ្សាយជាសាធារណៈរាងរាល់សប្តាហ៍ចាប់ពីខែមេសា តាមបណ្តាញព័ត៌មាន AMS ជាមួយបណ្តាញសង្គមរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CMA) សមាគមធនាគានៅកម្ពុជា (ABC) ក្រុមហ៊ុន ក្រេឌីត ប្យួរ៉ូ (ខេមបូឌា) ខូអិលធីឌី (CBC) ព្រមទាំងគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ មួយចំនួនធំនៅកម្ពុជា៕ដោយៈសិរីមតី
