ប្រែសម្រួល៖សហការី
អង្គការណាសាបានដាក់ឲ្យចូលនិវត្តន៍ជាផ្លូវការនូវយានចុះចត Mars InSight ដែលជាយានអវកាសរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលត្រូវបានគេរចនាឡើងជាពិសេសដើម្បីសិក្សាលើផ្នែកខាងក្នុងដ៏សែនជ្រៅលើពិភពលោកដ៏មហាសែនឆ្ងាយមួយនេះអស់រយៈពេលជាងបួនឆ្នាំមកហើយបន្ទាប់ពីវាបានទៅដល់ផ្ទៃនៃភពក្រហម ទីភ្នាក់ងារនេះបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃពុធឧបករណ៍បញ្ជាបេសកកម្មនៅមន្ទីរពិសោធន៍ Jet Propulsion Laboratory (JPL) របស់ NASA នៅជិតទីក្រុង Los Angeles បានកំណត់ថា បេសកកម្មរបស់វាត្រូវបានបញ្ចប់ នៅពេលដែលវាមានការព្យាយាមពីរលើកជាប់ៗគ្នា ដើម្បីបង្កើតទំនាក់ទំនងវិទ្យុទាក់ទងជាមួយអ្នកចុះចតបានបរាជ័យ ដែលជាសញ្ញាបង្ហាញថា អាគុយដើរដោយថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យរបស់ InSight អស់ថាមពលហើយ។
អង្គការ NASA បានព្យាករណ៍កាលពីចុងខែតុលា ហើយបាននិយាយថាយានអវកាសមួយនេះនឹងឈានដល់ការបញ្ចប់កិច្ចប្រតិបត្តិការរបស់វានៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ទៀតតែប៉ុណ្ណោះ ដោយសារការប្រមូលផ្តុំនៃធូលីមានកាន់តែច្រើនឡើងនៅលើបន្ទះស្រូបពន្លឺព្រះអាទិត្យរបស់វា ជាហេតុដែលធ្វើឲ្យថាមពលថ្មរបស់វាចុះខ្សោយ។
NASA បាននិយាយថា វិស្វករ JPL នឹងបន្តស្តាប់សញ្ញាពីអ្នកចុះចត ក្នុងករណីនេះ ប៉ុន្តែការលឺពី InSight ម្តងទៀតគឺមិនទំនងនោះទេ។ យានស៊ើបអង្កេតដែលជាស្ថានីយមានជើងទម្របីបានខិតខំទាក់ទងជាលើកចុងក្រោយមកកាន់ផែនដីនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២។
InSight បានចុះចតនៅលើភពអង្គារកាលពីចុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៨ ជាមួយនឹងឧបករណ៍ដែលត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីរកមើលការរញ្ជួយដីរបស់ភពផែនដីដែលមិនធ្លាប់វាស់វែងពីមុនមកក្រៅពីផែនដី ហើយបេសកកម្មរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងដើមរបស់វាក្រោយមកត្រូវបានពន្យាររហូតដល់ទៅបួនឆ្នាំ។
ចាប់ពីតំបន់ដែលលាតសន្ធឹងលើវាលទំនាបដ៏ធំ និងសំប៉ែតដែលហៅថា Elysium Planitia នៅភាគខាងជើងនៃអេក្វាទ័ររបស់ភពផែនដី អ្នកចុះចតបានជួយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រឲ្យទទួលបានការយល់ដឹងថ្មីៗថែមទៀតអំពីរចនាសម្ព័ន្ធខាងក្នុងរបស់ភពអង្គារ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបាននិយាយថា ទិន្នន័យរបស់ InSight បានបង្ហាញពីកម្រាស់នៃសំបកខាងក្រៅរបស់ភពផែនដី ទំហំ និងដង់ស៊ីតេនៃស្នូលខាងក្នុងរបស់វា និងរចនាសម្ព័ន្ធនៃស្រទាប់ដែលស្ថិតនៅចន្លោះនោះ។
សមិទ្ធផលជាចម្បងមួយដែលគេទទួលបានរបស់ InSight គឺការបង្កើតឲ្រយើងឃើញថា ភពក្រហមពិតជាមានសកម្មភាពរញ្ជួយ ដែលវាបានកត់ត្រាការរញ្ជួយដីច្រើនជាង ១,៣០០ ដង ។ វាក៏បានវាស់រលករញ្ជួយដែលបង្កើតឡើងដោយផលប៉ះពាល់ពីអាចម៍ផ្កាយផងដែរ។
លោក Thomas Zurbuchen អ្នកគ្រប់គ្រងរងនៃនាយកបេសកកម្មវិទ្យាសាស្ត្ររបស់ NASA បាននិយាយថា “ទិន្នន័យរញ្ជួយដីតែមួយគត់ពីបេសកកម្មនៃកម្មវិធីនេះត្រូវបានគេរកឃើញនិងបានផ្តល់នូវការយល់ដឹងបន្ថែមដ៏អស្ចារ្យមិនត្រឹមតែចូលទៅក្នុងភពព្រះអង្គារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសាកសពនៃថ្មផ្សេងៗទៀត រួមទាំងផែនដីយើងផងដែរ” ។
លទ្ធផលដែលទទួលបានកាលពីមួយឆ្នាំមុននោះគឺការកឃើញប្រភេទផ្ទាំងថ្មរាងដូចដុំទឹកកកនៅជិតខ្សែអេក្វាទ័ររបស់ភពអង្គារ។
ទោះបីជា InSight ត្រូវបានដាក់វាឲ្យចូលនិវត្តន៍ក៏ដោយ ក៏នៅតែមានការធ្វើដំណើដោយមនុស្សយន្តដ៏ថ្មីបំផុតទៅកាន់ភពក្រហមដើម្បីទស្សនា ទោះជាយ៉ាងណាក៏យានរុករកវិទ្យាសាស្ត្ររបស់ NASA នៅតែបន្តរៀបចំបណ្តុំនៃគំរូរ៉ែ Martian សម្រាប់ការវិភាគនាពេលអនាគតនៅលើភពផែនដីយើងនេះ។
នៅសប្តាហ៍នេះ Perseverance បានដាក់បំពង់គំរូដំបូងក្នុងចំណោម ១០ បំពង់ដែលវាត្រូវបានប្រមូលផ្ដុំទិន្នន័យនៅលើភពព្រះអង្គារ ហើយវាមានបន្ទុកសម្រាប់ផ្ទុកទិន្នន័យបម្រុង ក្នុងករណីចម្បងដែលទិន្នន័យរក្សាទុកក្នុងតួយានរុករកមិនអាចចម្លងទិន្នន័យតាមការគ្រោងទុកទៅកាន់យានចម្លងដោយសាមានហេតុផលមួយចំនួយោងតាមផែនការរបស់ NASA នាពេលអនាគត៕ប្រភព៖ រ៉យទ័រ
